Word je wakker met een lichte kuil onder je heup of merk je dat je bed aan één kant wat zachter aanvoelt? Grote kans dat je matras toe is aan een draai of keerbeurt. In dit artikel krijg je een helder, praktisch antwoord op de vraag hoe vaak je een matras moet draaien, wanneer je ook moet keren en bij welke soorten matrassen je dat juist niet doet. Je leest mijn beste tips uit de praktijk, een eenvoudig stappenplan en een handig jaarschema om het vol te houden.
Wat bedoelen we precies met draaien en keren?
Draaien
Bij draaien verwissel je het hoofdeinde met het voeteneinde. Je blijft dus op dezelfde bovenzijde van het matras slapen. Draaien verdeelt de druk die je lichaam uitoefent over andere zones, zodat het matras gelijkmatiger slijt.
Keren
Bij keren wissel je de bovenkant en onderkant. Je slaapt dan op de andere zijde van het matras. Keren is alleen geschikt voor dubbelzijdige matrassen. Enkelzijdige modellen met een duidelijke comfortlaag aan één zijde mogen niet gekeerd worden.
Hoe vaak matras draaien: het korte antwoord
In de praktijk werkt een eenvoudig ritme het best. Draai je matras om de drie maanden. Dat levert minimaal vier draaibeurten per jaar op, precies voldoende om druk en slijtage te verdelen. Als je matras keerbaar is, keer het dan in de tussenliggende periode, zodat je uitkomt op zes tot acht onderhoudsmomenten per jaar. Bij nieuwe matrassen adviseer ik in de eerste drie maanden maandelijks te draaien. Het materiaal zet zich dan sneller gelijkmatig en je voorkomt vroegtijdige kuilvorming.
Materiaal maakt uit. Volledig schuim, zoals koudschuim of latex, reageert gevoeliger op puntbelasting. Draai die matrassen gerust elke twee maanden. Traagschuim is vaak enkelzijdig afgedekt en dus niet keerbaar. Hybride en pocketvering met een duidelijke topcomfortlaag draai je elke drie maanden en keer je alleen als de opbouw echt symmetrisch is.
Per type matras: wat is verstandig?
Pocketvering
Pocketvering met een evenwichtige afdeklaag aan beide zijden is doorgaans dubbelzijdig. Draai elke drie maanden en keer elk seizoen. Bij modellen met een uitgesproken toplaag aan één zijde niet keren, wel consequent draaien.
Volledig schuim (koudschuim, latex)
Deze matrassen profiteren sterk van regelmaat. Draai om de twee tot drie maanden. Is het model dubbelzijdig, keer het dan elk seizoen. Bij enkelzijdige varianten alleen draaien.
Traagschuim
Veel traagschuimmatrassen zijn enkelzijdig. Keer ze niet. Draai ze elke drie maanden om de drukzones te spreiden. Bij twijfel raadpleeg de specificaties of het label aan de zijkant.
Hybride en pillowtop
Hybride matrassen combineren vering en schuim. Let extra op de laagopbouw. Pillowtop en andere enkelzijdige comfortlagen mag je niet keren. Blijf wel trouw draaien volgens schema.
Waarom draaien en keren werkt
Door te draaien en eventueel te keren breng je belastingspunten afwisselend tot rust. Het schuim of de veren hebben tijd om terug in vorm te komen. Zo vermindert de kans op doorzakken en voelbare kuilen rondom schouder en heup. Daarnaast verbeter je de hygiëne. De zijde die even niet beslapen wordt kan beter drogen, waardoor vochtbeheer, frisheid en het microklimaat verbeteren. Dit alles verlengt de levensduur en houdt het ligcomfort constanter. Wil je meer weten over de gemiddelde levensduur van een matras, lees dan ook hoe lang een matras meegaat.
Doen en laten: mijn belangrijkste lessen uit de praktijk
Controleer altijd de productinformatie. Een enkelzijdig matras keren kan het comfort aantasten. Gebruik de handgrepen alleen om te positioneren, niet om het volledige gewicht te dragen. Plan vaste momenten, bijvoorbeeld bij het wisselen van de seizoenen of bij het verschonen van het dekbed. Combineer elk onderhoudsmoment met een korte inspectie op naadjes, stiksel en beginnende kuilvorming. En profiteer meteen van een frisse opknapbeurt door de beslapen zijde te laten luchten en de hoes te reinigen. Praktische schoonmaaktips vind je in deze gids over matras schoonmaken.
Stappenplan: veilig draaien en keren
Draaien in vijf stappen
- Verwijder het beddengoed zodat je goed kunt sturen.
- Schuif het matras naar je toe en leg het dwars op het bed.
- Draai het 180 graden zodat het voeteneinde naar het hoofdeinde verhuist.
- Centreer rustig, vermijd scherpe buigingen bij de randen.
- Controleer of het label of eventuele zones correct liggen.
Keren in zes stappen
- Bevestig dat je matras dubbelzijdig is en gekeerd mag worden.
- Leg het matras dwars, zet het op de lange zijde.
- Laat het gecontroleerd op de andere kant zakken.
- Draai daarna nog een kwartslag zodat ook voet en hoofd wisselen.
- Breng het recht in het midden en check de naden.
- Laat de net beslapen zijde een paar uur luchten voordat je opmaakt.
Werk bij voorkeur met twee personen. Een grote tweepersoonsmaat vraagt om gelijkmatig tillen en rustig bewegen om schade aan kern en randversteviging te voorkomen.
Hoe bouw je een haalbaar jaarschema op
Begin in januari met draaien, in maart keren, in juni draaien, in september keren en in december weer draaien. Zo spreid je belasting en blijft het patroon eenvoudig te onthouden. Is je matras enkelzijdig, laat de keerbeurten dan weg en houd de draaibeurten in maart, juni, september en december aan.
Specifieke situaties
Bij rug of nekklachten
Regelmatig draaien helpt om de drukpunten te verplaatsen en een neutralere ligging te behouden. Houd je klachten aan, onderzoek dan of het type en de stevigheid bij jouw lichaamsbouw passen. Deze gids kan helpen bij oriëntatie: welk matras bij rugklachten.
Boxspring met topper
Bij een boxspring combinatie met losse topper wil je zowel het matras als de topper onderhouden. Draai het hoofdmateriaal volgens schema. De topper draai je vaker, bijvoorbeeld elke vier tot acht weken, omdat deze direct onder je ligt en gevoeliger is voor indrukking. Keer de topper alleen als die aan beide kanten is afgewerkt.
Nieuwe en oudere matrassen
In de eerste maanden is extra aandacht zinvol, omdat materialen zich nog zetten. Draai dan maandelijks. Bij oudere matrassen kan vaker draaien tijdelijk wat comfort terugbrengen. Zie je blijvende kuilen of voel je veren of harde zones, dan is vervangen vaak de beste keuze.
Onderhoud dat echt verschil maakt
Ventileer dagelijks door het bed even open te laten en het raam op een kier te zetten. Gebruik een goed passende molton die vocht absorbeert en was deze regelmatig. Stofzuig de matras slechts spaarzaam en voorzichtig om schade aan stiksels te voorkomen. Vlekken behandel je met zo weinig mogelijk vocht en door te deppen, niet te wrijven. Bewaar zware spullen niet langdurig op dezelfde plek op het bed om puntbelasting te voorkomen.
Wanneer niet draaien of keren volstaat
Blijvende kuilvorming, geluiden bij beweging en merkbaar minder ondersteuning zijn signalen dat het matras zijn beste tijd heeft gehad. Routineonderhoud kan dat niet meer herstellen. Oriënteer je dan op vervanging en let op ondersteuning, drukverdeling, ventilatie en materiaalopbouw. Zo haal je optimaal voordeel uit het nieuwe onderhoudsritme vanaf dag één.
Regelmatig je matras draaien en, als het kan, ook keren is een kleine moeite met groot effect. Met een vast ritme van elke drie maanden draaien en elk seizoen keren houd je de ondersteuning gelijkmatig, blijft het ligoppervlak fris en verleng je de levensduur. Check altijd of jouw matras keerbaar is, werk met twee personen en combineer elk onderhoudsmoment met kort luchten en reinigen. Zo slaap je elke nacht weer stabiel en comfortabel.
Veelgestelde vragen
Hoe vaak matras draaien voor het beste resultaat?
Een praktisch schema is om je matras elke drie maanden te draaien, dus minimaal vier keer per jaar. In de eerste drie maanden na aanschaf kun je maandelijks draaien, zodat het materiaal gelijkmatig inzakt. Volledig schuim draait idealiter elke twee maanden. Als het model dubbelzijdig is, keer het dan in de tussenliggende periodes.
Moet ik mijn matras ook keren of alleen draaien?
Alle matrassen kun je draaien, maar keren kan alleen bij dubbelzijdige modellen met een symmetrische opbouw. Enkelzijdige varianten met een duidelijke comfortlaag aan één kant keer je niet. Twijfel je, controleer dan het label of de handleiding. Bij enkelzijdige types blijft consequent draaien essentieel.
Hoe weet ik of mijn matras keerbaar is?
Keerbare matrassen hebben meestal comfortlagen aan beide zijden en geen vaste bovenkant aanduiding. Staat er een markering met topzijde of is er een duidelijke pillowtop, dan is het enkelzijdig. Ook de productinformatie of een label langs de rand maakt dit vaak expliciet. Bij twijfel kies je altijd voor alleen draaien.
Helpt vaker matras draaien bij rugpijn?
Regelmatig draaien kan helpen omdat drukpunten en zones afwisselen, waardoor je houding beter wordt ondersteund. Houdt de rugpijn aan, dan kan de hardheid of opbouw niet goed bij je passen. Laat je dan adviseren en oriënteer je op een model dat beter bij je lichaamsbouw en slaaphouding past.
Wat als ik een zwaar tweepersoonsmatras heb?
Werk met twee personen, verwijder beddengoed en gebruik handgrepen om te sturen. Leg het matras eerst dwars, draai of keer gecontroleerd en centreer het rustig. Voorkom scherpe buigingen bij de randen. Plan vaste momenten, bijvoorbeeld bij seizoenswissels, zodat het een routine wordt en je het niet vergeet.